تیایها، ستونهای آموزش در دانشکده
احتمالاً در همین روزهای اول آغاز دانشگاه با واژهٔ دستیار آموزشی یا تیای روبهرو شده باشید. دانشجویان سالبالایی که بسته به درس، مسئولیت طراحی تمرینها، تصحیح، برگزاری کلاسهای حلتمرین و بسیاری از کارهای دیگر در جهت تکمیل محتوای درس را بر عهده دارند.
ممکن است با خودتان فکر کنید که این افراد احتمالاً همگی بهترین رنکها و نمرات را در همهٔ دروس دارند و نمیتوان به این راحتیها به جایگاه دستیاری آموزشی رسید؛ اما حقیقت این است که برای دستیار آموزشی شدن لازم نیست حتماً بهترین دانشجوی دانشکده باشید! همین که به آن درس مشخص تسلط داشته باشید و نمره بالایی در آن گرفته باشید و البته نشان بدهید که مسئولیت پذیری دارید و وظایف خود را جدی میگیرید، میتوانید دستیار آموزشی بسیاری از دروس دانشکده شوید. دستیاران آموزشی در کل، دانشجویانی مثل شما هستند که برای بهبود تجربهٔ شما از درس این کار را انتخاب کردهاند، در نتیجه با خیال راحت و بدون خجالت و… حتماً سوالاتتان را از آنها بپرسید تا با کسب نمرهٔ خوب در درسها، سالهای آینده شما هم بتوانید دستیار آموزشی بشوید.
احتمالاً سؤال دیگری که ذهنتان را مشغول میکند، این است که اصلاً چرا یک نفر باید دستیار آموزشی بشود و وقت خود را برای این کار صرف کند؟ احتمالاً اولین جوابی که به نظرتان برسد این است که احتمالاً این دانشجویان بابت این کار حقوق میگیرند، این مسئله هر چند در اکثر نقاط جهان تصور درستی است، ولی در اینجا به هیچ وجه اینگونه نیست؛ دانشجویان کارشناسی حقوقی بابت دستیاری آموزشی دریافت نمیکنند و دانشجویان تحصیلات تکمیلی هم مبلغی بسیار اندک بابت آن دریافت میکنند که به نسبت وقتی که برای این کار لازم است، عملاً فرقی با صفر ندارد. پس چرا دانشجویان دستیار آموزشی میشوند؟
دو دسته دلیل کلی برای این موضوع وجود دارد، اولین نوع، دلایلی نظیر امکان اخذ توصیهنامه برای اپلای از اساتید و بهبود رزومه را در بر میگیرد که عملاً سود مستقیم و شخصی برای دستیار آموزشی دارد؛ دلایل نوع دوم اما مسائلی از قبیل علاقه به آموزش، احساس وظیفه نسبت به انتقال تجارب به دانشجویان دیگر و بهطور کلی دغدغهٔ بهبود کیفیت یادگیری دیگر دانشجویان است و البته برای بسیاری از دستیاران آموزشی دلایلی ترکیبی از این دو دسته دلیل است.
اگر سری به قوانین رسمی دانشگاه بزنید، با این مسئله که بهشکل رسمی دانشجویان کارشناسی نمیتوانند دستیار آموزشی باشند روبهرو شده باشید، اما حقیقت این است که در دانشکدۀ مهندسی کامپیوتر، بهخصوص به دلیل تعداد زیاد دانشجویان، بسیاری از دانشجویان کارشناسی دستیار آموزشی دروس هستند. مسئلهای که ممکن است برخلاف انتظار شما باشد؛ ولی موضوعی که به مرور به آن عادت خواهید کرد این است که در بسیاری از دروس دانشکده، بخش بیشتری از بار آموزشی درس -و حتی در بسیاری موارد، نمرۀ درس- بر عهدهٔ دستیاران آموزشی است و نقش برخی اساتید در بعضی از دروس دانشکده از دستیاران آموزشی کمتر است.
در کـــنار دستیاران آمـــــــوزشی درسها، احتمالاً با تعدادی از دستیاران هم مواجه میشوید که عنوان سردستیار یا هدتیای دارند.
این دستیاران در اکثر مواقع -ولی نه همواره- افرادی هستند که در ترمهای گذشته چندین بار دستیار درس بوده و بعد از اثبات توان مسئولیتپذیری و تسلط بالای ایشان به محتوای درس، بهعنوان سردستیار آموزشی درس انتخاب شدهاند و وظیفۀ تنظیم برنامهٔ کلی تیم دستیاران آموزشی -که در برخی از دروس تعداد آنها به ۳۰-۴۰ نفر یا حتی بیشتر- میرسد را بر عهده دارند.
اگر اندکی به آموزش و سروکله زدن با سایر دانشجویان علاقه دارید، خوب است که از ترمهای آینده (عموماً ترم سه به بعد) برای دستیاری آموزشی برخی دروس اقدام کنید و تجربهٔ این کار را کسب کنید.
اگر تجربهٔ موفقی داشته باشید، با احتمال بالایی خودتان هم علاقهمند خواهید شد که در ترمهای آینده هم این تجربه را تکرار کنید و اگر هم تجربهٔ خوبی نداشته باشید، حداقل میتوانید از ایرادات و اشتباهاتی که رخ داده درس بگیرید و در مجموع مهارتهای نرم خود را تقویت خواهید کرد.
نحوهٔ اقدام برای دستیاری آموزشی برای برخی دروس از طریق ارسال مستقیم ایمیل به استاد درس و برای برخی دیگر پر کردن فرمهایــی است که از طریق کانالها و گروههای مختلف نظیر کانال آموزش دانشکده منتشر میشوند.
کلام پایانی
در نهایت هم توصیه میکنم در ابتدا بهعنوان دانشجو، در هنگام برخورد با دستیاران آموزشی خود، این مسئله را در نظر داشته باشید که دستیاری آموزشی به نسبت فشار و زمانی که از شخص میطلبد، فایدۀ مادی مشخصی ندارد و در نتیجه عموم این افراد واقعاً از روی علاقه به انتقال دانش خود و واقعاً برای افزایش سطح دانش شما این کار را انتخاب کردهاند.
در وهلۀ بعدی هم هر زمان که دستیار آموزشی شدید، دو اصل اولویت دادن به یادگیری واقعی، عادلانه و بیتبعیض دانشجویان و مسئولیتپذیری در قبال کارهایی که به شما سپرده شدهاند را همواره مدنظر داشته باشید.
